កម្ពុជាចូលប្រជែងក្នុងទីផ្សារស្វាយចន្ទីពិភពលោក
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:១៣
កម្ពុជាបានបោះជំហានចូលក្នុងទីផ្សារស្វាយចន្ទីពិភពលោក ដោយ បានក្លាយជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់គ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅ ដ៏សំខាន់របស់វៀតណាម។ វៀតណាម ប្រទេសនាំចូលគ្រាប់ស្វាយចន្ទីលំដាប់ទីមួយពិភពលោក ក៏កំពុងលើកទឹកចិត្តកសិករក្នុងប្រទេសជិតខាង ឱ្យដាំដុះបង្កើនទិន្នផលស្វាយចន្ទី។ តើកម្ពុជាកំពុងឈានទៅប្រកួតប្រជែងនឹងអាហ្វ្រិក ក្នុងវិស័យនាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទី ?
កាលពី១០ឆ្នាំមុន កម្ពុជាគ្មានទិន្នផលស្វាយចន្ទីសម្រាប់នាំចេញស្ទើរតែសោះលើទីផ្សារពិភពលោក។ ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ២០១៩នេះ កម្ពុជាបានបង្ហាញមុខមាត់ថ្មី ដោយអាចនាំគ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅ ទៅលក់លើទីផ្សារអន្តរជាតិ បានដល់ទៅជាង ២០ម៉ឺនតោន ពោលគឺច្រើនជាងការនាំចេញឆ្នាំ២០១៨ដល់ទៅពីរដង។ នេះបើតាមតួលេខផ្តល់ដោយក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទកម្ពុជា។
ហេតុអ្វីបានការនាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីកម្ពុជា ស្រាប់តែស្ទុះឡើងលឿនយ៉ាងដូច្នេះ ? មូលហេតុដើម ចេញគឺមកពីប្រទេសវៀតណាម។ វៀតណាម ជាប្រទេសផលិត និងនាំចូលគ្រាប់ស្វាយចន្ទី លំដាប់ទីមួយកំរិតពិភពលោក។ ប៉ុន្តែវៀតណាមមិនអាចពង្រីកដី ធ្វើចម្ការដាំស្វាយចន្ទី បន្ថែមទៀតទេ នៅក្នុងទឹកដីខ្លួន។ ចំណែកអាហ្វ្រិក ជាពិសេសកូដឌីវ័រ ដែលធ្លាប់ជាប្រទេសនាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅមកវៀតណាមខ្លាំងជាងគេ ក៏ចាប់ផ្តើមអភិវឌ្ឍ ឧស្សាហកម្មកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីដោយផ្ទាល់ខ្លួនដែរ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត វៀតណាម មិនចង់រំពឹងតែលើការនាំចូលគ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅពីអាហ្វ្រិក។ ដើម្បីកាត់បន្ថយភាពរំពឹងរបស់ខ្លួនលើទ្វីបអាហ្វ្រិក និងដើម្បីឱ្យឧស្សាហកម្មស្វាយចន្ទីវៀតណាម នៅតែអាចដំណើរការ កែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទី (បក លីង) យ៉ាងសកម្មដដែលនោះ អាជ្ញាធរក្រុងហាណូយ ក៏ងាកមកធ្វើវិនិយោគជាមួយប្រទេសជិតខាង ក្បែរខ្លួន ដែលគ្មាននរណាក្រៅពីកម្ពុជានោះទេ។
នៅឆ្នាំ២០១៨ សមាគមស្វាយចន្ទីវៀតណាម បានចុះហត្ថលេខាលើអនុសាសនៈយោគយល់គ្នា MoU ជាមួយក្រសួងកសិកម្មកម្ពុជា ធ្វើយ៉ាងណាជំរុញការនាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅកម្ពុជាឱ្យបានដល់១លានតោននៅឆ្នាំ២០២៨។ តាមរយៈអនុសាសនៈនេះ គេត្រូវមានការវិនិយោគធំ និងពន្លាតផ្ទៃដីដាំដើមស្វាយចន្ទី នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ សូមបញ្ជាក់ថា នៅពេលចុះហត្ថលេខាលើអនុសាសនៈ កម្ពុជាមានផ្ទៃដីដាំស្វាយចន្ទីចំនួន តែប្រមាណ១០ម៉ឺនហិចតារ ដែលផ្តល់ទិន្នផលជាង១០ម៉ឺនតោនបន្តិច។ ដើម្បីសម្រេចមហិច្ឆតាដូចចែងក្នុងអនុសាសនៈ កម្ពុជាត្រូវពង្រីកផ្ទៃដាំដុះ មួយជាប្រាំ ពោលគឺ ៥០ម៉ឺនហិចតារ នៅឆ្នាំ២០២២ និងត្រូវស្តាប់តាមការណែនាំរបស់អ្នកជំនាញវៀតណាម ដើម្បីបង្កើនទិន្នផល។ នៅវៀតណាម ស្វាយចន្ទីមួយហិចតារ ផ្តល់ផលប្រមាណពីរតោន ពោលគឺច្រើនជាងកម្ពុជាចំនួនពីរដង។
វៀតណាមបានជំរុញ លើកទឹកចិត្ត ឱ្យកម្ពុជាបង្កើនការដាំដុះដើមស្វាយចន្ទី ដោយផ្តល់ជាគ្រាប់ពូជ និងបច្ចេកទេសដាំ។ វៀតណាមមិនខ្លាចនឹងធ្វើវិនិយោគនៅកម្ពុជាទេ ព្រោះសម្រាប់វៀតណាម កម្ពុជានឹងក្លាយជាប្រទេសអ្នកផ្គត់ផ្គង់ ដ៏ជាក់លាក់ហើយ នៅកៀកខ្លួនទៀត។ ចំណាយផ្នែកមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនខ្លី លុយក៏អស់តិច មិនបាច់ស្តុកទុកច្រើន ដូច្នេះ គ្រាប់ស្វាយចន្ទី នឹងរក្សាគុណភាពបានខ្ពស់ ប្រសើរជាងគ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅ នាំចូលមកពីអាហ្វ្រិក។ នេះបើតាមការវិភាគរបស់ភ្នាក់ងារផ្តល់ប្រឹក្សាពាណិជ្ជកម្មកសិឧស្សាហកម្មអាហ្វ្រិក N'Kalo ប្រាប់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ ដោយអះអាងទៀតថា វៀតណាមទិញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីមិនទាន់កែច្នៃពីកម្ពុជាក្នុងតម្លៃខ្ពស់ រហូតដល់១.៥អឺរូក្នុងមួយគីឡូក្រាម ទល់នឹង០,៥-១អឺរ៉ូ មួយគីឡូក្រាម សម្រាប់គ្រាប់ស្វាយចន្ទីអាហ្វ្រិក។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាកសិករខ្មែរប្រឹងដាំស្វាយចន្ទីនោះ។
ក្រៅពីកម្ពុជា វៀតណាមក៏កំពុងបង្កើនសកម្មភាពដូចគ្នាទីនៅឡាវ និងភូមាទៀត។
មានអ្នកប្រកួតប្រជែងថ្មី តើអាហ្វ្រិកគួរតែព្រួយបារម្ភទេ ? ទោះបីការនាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីកម្ពុជាបានស្ទុះឡើងខ្លាំងយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ទីផ្សារមួយនេះទំនងជាគ្មានថ្ងៃចាល់ដែរ។ ៤៥%នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីផលិតឬកែច្នៃរួច នៅអាស៊ី (វៀតណាមនិងឥណ្ឌា) មានប្រភពមកពី អាហ្វ្រិក។ តាំងពីពីរឆ្នាំមកនេះ កូដឌីវ័រ បានក្លាយជាប្រទេសផលិតគ្រាប់ស្វាយចន្ទីស្រស់ លំដាប់ទីមួយ ពិភពលោក ក្នុងបរិមាណ ៧០ម៉ឺនតោន (និងដល់៩០ម៉ឺនតោន បើគេបូកបញ្ជូលការនាំចេញដោយខុសច្បាប់ទៅប្រទេសហ្កាណា)។ ការនាំចេញរបស់កម្ពុជា បានកើនឡើងខ្លាំងមែន ៨៥% នៅរវាងពីឆ្នាំ២០១៧-២០១៩ ប៉ុន្តែក្នុងបរិមាណនាំចេញបានត្រឹម២០ម៉ឺនតោន ពោលគឺ១២%នៃការនាំចូលរបស់វៀតណាម កម្ពុជានៅជាតួអង្គតូចតាច ទេ។ ប៉ុន្តែបើកម្ពុជា ដែលក្លាយជាប្រទេសអ្នកផ្គត់ផ្គង់ ដ៏សំខាន់ សម្រាប់វៀតណាម អាចដំឡើងផលិតផលដល់ ៥០ម៉ឺនតោនក្នុងពេលឆាប់ៗ នោះទើបអាហ្វ្រិកចាប់បារម្ភនឹងការប្រកួតប្រជែងនៅលើទីផ្សារ។ តែដោយហេតុថា អាហ្វ្រិកក៏ចាប់ផ្តើមកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីដោយខ្លួនឯង កាន់តែច្រើនឡើងៗ ជាលំដាប់ដែរនោះ អាហ្វ្រិកនឹងលែងសូវរំពឹងតែលើការនាំចេញ ទៅអាស៊ីទៀតហើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ